Met afstand de langste oriëntatieloop die ik ooit deed. Zwaar ook. De Midwinterrun was wel eens langer, maar dat was toch minder stijl, en een stuk lichter terrein. Daar waren paden. Hier in de Ardennen niet. Het gejakker dwars door ruw terrein, struikgewas en dennentakken eist zijn tol. Da’s echt vermoeiender dan wanneer je je voeten gewoon op iets vlaks kan neerzetten, zonder elk moment te vrezen een enkel te verstuiken of onderuit te gaan. Maar wat een verademing: zo’n IOF kaart die klopt tot in elk detail, en posten die precies hangen waar ze op de kaart staan ingetekend. Da’s dan weer wat anders dan de Orienteering Challenges eerder dit jaar. En niet dat gefiets, zoals bij Adventure Races. Dus eigenlijk was dit een feestje.

Ik heb samen met mede-KOVZ-er Garnt gelopen. Niet gepland, maar we konden elkaar maar niet kwijt raken. En we hadden om dezelfde kaart gevraagd (met een identieke butterfly, dus dezelfde volgorde van de drie kleine lusjes in de route; er zijn 6 varianten). En het was ook wel zo leuk om samen te lopen. Aan de andere kant, bijna 8 uur afzien in een omgeving die, als je de andere deelnemers niet meer ziet, voelt als the middle of nowhere, en dat dan in je eentje: dat moet ook wel een aparte ervaring zijn. De laatste tijd heb ik eigenlijk altijd in tweetallen aan een wedstrijd meegedaan. En samen lopen voelt dan ook logischer dan ‘al die andere eenlingen’.  Maar goed, dat slaat nergens op; met een kaart in de hand loop je nooit verloren.

Starten in het donker

Als we starten is het net na vijven ‘s nachts. En dus is het nog pikdonker, op het schijnsel van ieder’s hoofdlamp na. Van post 1 naar post 2 is al meteen interessant. Je kan lager blijven en de flanken volgen, maar dat is weer wat om en je hebt niet veel houvast. Wij kiezen voor een oostelijke route die wat meer klimt maar ook wat meer pad zou moeten volgen. Maar ja, we kennen het gebied niet, en dan zal blijken wat nog vele malen vastgesteld moet worden: paden zijn soms volstrekt onherkenbaar, en open plekken lijken wel een pad. En al helemaal in deze Bermuda Triangle, halverwege het been van 1 naar 2. Dat kost ons vooral tijd omdat we zoeken naar het juiste spoor.

Wat ook zal blijken is dat donker groen ook echt donker groen is, dus het is ook zaak om in het wit of lichtgroen te blijven. In het kaartje hiernaast zie je best veel verschillende varianten, en ze blijken ongeveer even lang te zijn. Behalve dan dat de ene loper een stuk harder gaat dan de andere, gemiddeld. Niet vanwege de routekeuze, lijkt het. We lopen dan ook met een man of 5 rond bij post 2. En tot en met post 4 is het een groepsgebeuren. Maar daarna zien we eigenlijk niemand meer, tot aan de butterfly-post. Een paar ontmoetingen in het bos, en dan weer grote leegte. En zo blijft het daarna tot aan de drankpost, tevens start en finish. Wat happen koek, waterzak bijvullen, even overleggen over de te vervolgen route, en daar gaan we weer.

Halverwege

Bizar, we hebben er dan een halve marathon op zitten, en zijn pas min of meer halverwege. Het zwaarste moet nog komen. Dan gaan de kilometers tellen, zijn de benen al zwaar, en beginnen de eerste irritaties, pijntjes, blaartjes, ongemakken. Niet aan denken, gewoon doorgaan. En dat betekent meteen een flinke klim, want de finish ligt onderaan in het dal en de kaart loopt vanaf daar eigenlijk alleen maar omhoog. Buffelen. Wel leuk dat er op dit been heel veel keuzes zijn. Ik denk dat we best een slimme route uitgestippeld hebben, met zo min mogelijk dubbele hoogtemeters (stijgen, dalen en opnieuw stijgen). Hoewel het op het laatste stukje naar 26 nog niet iets handiger had gekund. Maar we proberen toch, wat er dan aan paadjes loopt in het gebied, te benutten.

De snelste loper, die gewoon een gigantisch veel hoger tempo haalt, loopt ook nog eens volgens de kortste route, terwijl ik het idee heb dat ik er meer baat bij heb enigszins paden te volgen. Het is ook best een kunst om precies de juiste lijn te volgen als die niet als zodanig herkenbaar is. Maar misschien kan het, want de kaart is echt heel goed getekend, en elk open plekje, plukje groen, greppeltje, staat juist getekend. Het is alleen zaak alles ook te zien. Hij is daar kennelijk heel goed in; wij gaan voor iets meer zekerheid.

Alleen is het tempo er behoorlijk uit de tweede helft. Het is meer lopen dan rennen. Gewoon, vanwege vermoeidheid. Soms een déjà-vu gevoel als nogmaals langs posten komen waar we de eerste ronde ook al waren. Maar omdat je dan van een andere kant komt zijn ze niet altijd veel makkelijker voor de 2e keer te vinden. het midden van de vlinderpost, waar we 4 keer moesten zijn, hebben we ook telkens flink naar moeten zoeken.

Bij de laatste paar posten proberen we wat harder door te lopen en zo veel mogelijk te rennen, geholpen door de motiverende geur van de finish, maar het wordt fysiek steeds lastiger. Die laatste loodjes maken je ook niet scherper in het oriënteren. Maar uiteindelijk lukt het. We zijn nergens (behalve dan bij de tweede passage van de bermuda triangle) verkeerd gelopen, hooguit soms een beetje om.

Dus als we bij de finish post de SI inleggen mogen we tevreden zijn. En voldaan. En uitgeput. Alles tegelijk. Uitpuffen met een bierre artisanale, in het zonnetje. Wat wil je nog meer? Dat was weer een prachtige ervaring. Volgend jaar weer?

Tips

Je hebt eigenlijk niet veel meer nodig dan bij een normale nacht-oriëntatieloop: een kompas, een hoofdlamp (reken even uit hoeveel uur licht je nodig hebt, en in het donkere bos is tot het einde van de schemer geen luxe), trail- of orienteering schoenen, en wat proviand. Ik had een liter water in mijn rugzak, en een bidon klaarstaan bij de drankpost. Wat energy-repen voor onderweg, elk uur een snack, helpt ook om vrolijk te blijven. Een horloge is fijn voor enig gevoel voor tijd, en een GPS-tracker is natuurlijk leuk voor later.

Verder moet je goed kunnen oriënteren, het is niet eenvoudiger dan een “normale” oriëntatieloop, zo is me gebleken. De benen zijn langer, maar de posten staan nog net zo goed in afgelegen terrein. Iets vaker op een heuveltje dan in een kuil (zoals in het vlakke Vlaanderen of Nederland wel vaak gebeurt), dus je ziet de post soms al van verder, maar dat ligt ook aan de dichtheid van de begroeiing.

De afstand is zodanig lang dat je over een bere-sterke conditie moet beschikken om de hele afstand -ook bergop- te rennen, dus we hebben behoorlijk veel gestapt. Soms was dat ook nodig om kaart-contact te houden, en was er anders, bij een hoger tempo, meer tijd verloren gegaan met (her-)oriënteren.

Op een dergelijk lange loop is de kans dat er wat mis gaat navenant groter, dus neem een klein EHBO-setje mee, een fluitje, een nood-deken en een telefoon. Pijntjes en blaren kan je maar beter negeren, die lijken onvermijdelijk. De tekentang komt pas achteraf van pas. Neem wel wat cash mee zodat je meteen na de finish een bier kan kopen en niet eerst naar de auto hoeft te lopen…

GPS

Dit was voor de eerste keer dat we live via GPS te volgen waren. Ik had zelf mijn Garmin in Track Me mode gezet, waardoor er automatisch bij de start een bericht naar het thuisfront ging met een hyperlink waarmee mijn live-positie op de kaart te zien was. Uiteraard wist mijn horloge niet wat de route zou zijn, dus dat zag er enigszins uit als een Brownse beweging. Maar wetende dat de totale afstand iets van een hele marathon zou zijn, was wel ongeveer in te schatten hoe ver ik was en nog moest gaan.

Garnt had een GPS-tracker geloot, en van de organisatie meegekregen. Ook zijn route was live te volgen (via Loggator), inclusief de voorliggende route en posten, en later terug te zien, ook op WorldOfO. En daar kan je dan weer allerlei analyses op de gelopen routes los laten. Ik heb dat dan ook gebruikt voor de kaartjes hier boven in deze blog. Niet alle deelnemers zie je daar, maar omdat ik eigenlijk het hele stuk samen met Garnt liep, is zijn route (de korenblauwe) gelijk aan de mijne.