Midden in de nacht het ijskoude water van de Astense Aa oversteken om te ontdekken dat aan de overkant een metersgroot reflecterend cijfer tegen een boom hangt? Of vanaf een Zwart Gat midden in het volle maan-verlichte bos 5 peilingen maken om daar een 5×5 cm blauw kaartje te vinden? Of op het belknopje van een vogelhuis drukken waardoor een laserbundel door de duisternis een boom aanwijst waar een CP hangt? Of op een slangetje blazen waardoor een boogschutter komt bovendrijven in een ondergelopen weiland? En dat ondersteund door topografische-, oriëntatieloop- en LIDAR-hoogte kaarten. Dat is de N8-run. 7 uur lang.
Sterrenbeelden
Dit jaar was er een thema: Sterrenbeelden. En het fijne van een thema is dat je er enerzijds allerhande losse opdrachten mee aan elkaar kan praten, en anderzijds dat het een rijke bron van inspiratie kan zijn. Zodat we van de in onze ogen standaard oriëntatieopdrachten een consistent verhaal konden maken, maar ook nieuwe thema-gerelateerde uitdagingen verzonnen waar we anders vast niet op gekomen waren. Maar het hoofd-thema bleef natuurlijk: N8 … nacht … donker … en CP’s die juist gebruik maken van de duisternis, die overdag niet eens mogelijk zouden zijn. Dat is één van de dingen die de N8-run anders maakt dan een WOR of MWR of VHnH race. Én natuurlijk het feit dat over het algemeen oriënteren in het donker een stukje lastiger is dan overdag, en de loopsnelheid lager ligt. Niet voor niets is de Midwinterrun dikwijls een kilometer of 35-50, in 8-9 uur, en de N8-run (dit keer) 22 km in 7 maximaal uur.
Dat was dan ook één van de wijzigingen ten opzichte van vorig jaar: de afstand. Ons doel is (en was) dat meerdere teams nét binnen de tijd de complete route, alle punten, kunnen doen, maar in 2022 kwam het snelste team niet verder dan 75% van de CP’s. We hadden de route onderschat. Daar komt bij dat we dit jaar de route lineair hebben gemaakt: met andere woorden, de CP’s staan in een min of meer logisch volgorde in het roadbook en op de kaart. Dat was de vorige keer wel anders, toen de nummering van noord naar zuid was en de punten ook veel meer een wolk vormden. De opzet was toen dat iedereen zijn eigen route zou kiezen omdat er niet direct één optimale route was, en er dus niet achter elkaar aan gelopen zou worden. Maar het gevolg was dat veel teams eindeloos (een half uur of zo) aan het plannen waren voordat ze op pad gingen. En dan hadden we nog niet eens intekenpunten (die niet op de kaart staan maar waarvan bijvoorbeeld coördinaten of koers en afstand gegeven zijn) in onze route opgenomen.
‘s Nachts is het kouder dan overdag, en in de winter kan het wel eens rond het vriespunt zijn. Als je rent krijg je het warm, maar dus niet als je stilstaat, om te puzzelen of te rekenen met kaartschalen en koersen en coördinaten, om die om te zetten in punten op de kaart. Dus, was onze gedachte, dat doen we niet. Er hoeft niet gerekend en ingetekend te worden. Alles staat op de kaart, of is op een of andere manier snel te bepalen. Bij de vorige editie bijvoorbeeld door een kruis te tekenen door vier CP’s, en een vijfde CP lag vervolgens op het snijpunt. Dit jaar een andere invulling, maar met dezelfde opzet. En dat is kennelijk beter gelukt dan de vorige keer, want een minuut of tien nadat de meeste team hun kaart hadden gekregen waren ze ook op pad. Opzet geslaagd. De varianten in de routes van de teams ontstonden vooral doordat de iets minder snelle teams noodzakelijkerwijs stukken moesten afsnijden en inkorten om binnen de deadlines te blijven.
Proloog
We willen weer de teams uit elkaar trekken na de start, zodat het geen polonaise langs CP’s wordt, zeker als die in een min of meer vaste volgorde liggen. Dus, na de briefing (lekker warm binnen bij café-zaal Ons Jantje in Ommel) en het startschot, maken alle teams hun envelopje open, waar, naast twee minimale zaklampjes en batterijen, ook een kaartje van het centrum van Ommel in zit. Nou ja, Ommel is één en al centrum; buiten de 6 straten rond het pleintje houdt het op. Maar er zijn een paar kruip-door-sluip-door paadjes waardoor je op verschillende manieren rond kan gaan. En na lang puzzelen hadden we vier exact even lange routes langs 5 punten gevonden, waarbij de volgorde van de punten niet uitmaakte. Nou ja, we hadden vooral de punten in de vorm van lantaarnpalen gevonden die aan de eis van even lange routes voldeden. ▷ABCDE◎, ▷BACDE◎, ▷ABCED◎ en ▷BACED◎. En dan kan je ze natuurlijk ook in omgekeerde volgorde doen. Zo waren er 8 varianten, en elk team kreeg er daar willekeurig een van. Het gevolg: geplande chaos.
Om te voorkomen dat je gewoon de kortste route op de kaart zou lopen, want de lussen ABC en CDE overlapten deels, stond op elk kaartje nog niet de volledige route aangegeven: in het veld (=dorp) hingen kaartjes met de overige punten. En om te voorkomen dat je het eerste en het tweede deel van de route kon combineren, was pas op het middelste, centrale punt C, aangegeven waar de overige punten te knippen op de controlekaart. Dan moet ik nog iets uitleggen, voor wie er niet bij was: iedereen kreeg een controlekaart met 10 vakjes, terwijl er maar vijf CP’s waren, en bij elk CP hing een kniptang die een specifiek patroon maakte. Alleen het juiste patroon in het juiste vakje telde goed, dus je moest zowel weten waar in het dorp je moest zijn, en waar op de kaart je dan moest knippen.
En ten slotte hangt bij J een kaartje dat de locatie van G laat zien.
Beide stukjes informatie waren deels onderweg en deels tevoren te vinden. Het klinkt na lastiger dan het is, maar dat gold ook voor de deelnemers. Eenmaal op weg werd het snel duidelijk. Vanwege deze opzet was het wel zo dat een per ongeluk fout geknipt CP niet achteraf te corrigeren was, anders kon iedereen sjoemelen met de punten en prikken zonder te weten waar.
Na tien minuten meldt het eerste team zich weer. Gemiddeld deed men er 15 minuten over, en een enkel team had 22 minuten nodig. Daarmee heeft het uit-elkaar-trekken van het startveld gewerkt. Elk team krijgt een envelop met kaarten en andere attributen voor etappe 1, en sommigen gaan al na een snelle blik op pad, anderen hebben meer tijd nodig en bereiden de hele etappe voor.
Etappe 1
CP2 Etappe 1 begint simpel qua route, maar iets minder simpel qua eerste opdracht. Op de bomen langs de weg zitten punaises met gekleurde reflectors, in een bepaalde volgorde. In eerste instantie lijkt het willekeurig, maar al gauw blijken het groepjes van vier, waarbij de eerste drie rood, groen en blauw in willekeurige volgordes voorbijkomen, maar elke vierde reflector is wit. En dus is dat het juiste antwoord als verderop, na 27 bomen, gevraagd wordt naar wat de volgende kleur zou hebben moeten zijn. Zo moeilijk is het nou ook weer niet, want 92% heeft het goed.
Bij de daarop volgende punten worden enkel wat schrijffouten gemaakt. Zonde. Waarmee ik niet wil zeggen dat dat mij nooit is overkomen.
CP6 is leuk, zeker als we achteraf horen dat de helft van de teams de Astense Aa is overgestoken, een beekje dat weliswaar niet heel diep is, maar toch zeker voor natte schoenen en broek zorgt. Aan de overkant, op een meter of 40 afstand, hangen aan drie bomen drie metersgrote reflecterende cijfers, die ook van de droge-voeten kant te lezen waren. Twee teams peilen een andere boom, twee noteren de hint ‘rood’, en de rest heeft het goed.
Overigens was dit een van de eerste punten waar de ‘horoscoop’ uit de email van de afgelopen week van pas kwam. Daarin stonden naast heel veel onzinnige mededelingen een paar lievelingskleuren van sterrenbeelden, en wat plekken waar sterrenbeelden zich graag ophielden. De leeuw met symbool ♌︎ zou graag op de top van een heuvel staan (hint bij CP’s die op heuveltopjes hingen) en zo was de kleur van de stier ♉︎ bijvoorbeeld rood. De aanwijzing bij CP6, ♉︎, sloeg op de kleur van het reflecterende cijfer.
CP7 is wellicht nog leuker, zeker zo vlak na CP6. Iedereen kwam vanuit het westen aanlopen langs het beekje. Aan de boom op de kaart hangt een kaartje met een koers vanaf de code naar hier. Het lijkt zo logisch dat dat niet de koers van hier naar de te noteren code is, maar pal in het zicht met de looprichting mee hangt weer een levensgroot cijfer aan een boom aan de overkant. Dat is dus snel genoteerd. Té snel. Door 78% van de team. 5 teams noteren het correcte antwoord, een kleine 8 op een boom die pal de andere kant op staat. Dat soort CP’s maken het verschil: hard lopen en toch scherp blijven.
CP8 , ook een lastige peiling, maar zonder kwade opzet, wordt door 60% goed uitgevoerd. We wilden eerst op elke boom van het rijtje van 4 een kaartje hangen, maar met maar 4° verschil was dat bijna niet te doen, zeker niet voor wie niet de lokale magnetische declinatie, momenteel bijna +3°, op zijn kompas heeft ingesteld of hier rekening mee houdt.
CP9 is bedoeld om teams die de eerste etappe zouden inkorten toch met een extra punt te belonen, maar wordt door bijna iedereen bezocht. En als ik kijk naar wie de rest van de punten van deze etappe heeft gedaan heeft niemand iets ingekort. Hooguit dit punt, dat een beetje uit de richting ligt, wordt door een paar overgeslagen.
CP10 zorgt niet voor problemen. De hint “bomen” slaat op het straatnaambordje met het CP: de straat heet “Berken”. Verder geen boom te zien.
CP12 is een huzarenstukje geweest om te maken. Tot aan z’n middel is Patrick meermaals het water in gegaan om het CP te perfectioneren. Via een buisje aan een boom, een ingegraven slang onder de grond en een leiding onder water, blaas je lucht in een fles en het water er uit, en komt deze boven drijven in een grote poel, een ondergelopen stuk bos.
Op de fles in reflecterend tape een symbool “boogschutter”, wat we een duidelijk te onderscheiden sterrenbeeld vonden. Hier is dus de “horoscoop” noodzakelijk, om te weten welk symbool dat is. Wie de email niet had bestudeerd kon hem na de start nog ophalen ergens in Ommel, tijdens de proloog. Maar iedereen had al een vermoeden dat dit belangrijk was, gelukkig. Hebben we als N8-run organisatie toevallig een reputatie opgebouwd?
Het CP werkte in elk geval perfect. Voor het idee gaan de credits naar GCYZB4, en ik heb het eerder toegepast bij GC3Z3PX. Misschien moet je voor een volgende N8-run maar eens GC7F6BT gaan zoeken, als voorbereiding? Je weet maar nooit…
CP13 is kennelijk gemeen, ook al vonden we nog dat we zo duidelijk waren geweest, door te schrijven dat het de oostelijke kuil betreft. Een vals CP-kaartje 10 meter er naast, in de westelijke kuil, blijkt voor 44% van de teams aantrekkelijker.
CP16 Soms kom je een punt tegen in het veld waar je iets mee móét doen. Een slootje staat op de topografische kaart. Met er schuin tegenover aan de andere kant van het pad nog een slootje. Dat is dus goed te lokaliseren. Er naast staat een opvallende tweestammige berk waar we een CP kaartje aan hangen. Maar wat blijkt? Vijftig meter terug staat óók een 2-stammige berk, óók naast een slootje. Niet op de kaart, maar lopers die speuren naar de boom met de hint komen die wel als eerste tegen, naast dus een slootje. Het is vrijwel onmogelijk om hier geen vals CP te hangen, als dit er zó voor gemaakt is. Vier teams bevestigen dat.
CP17 Vorig jaar, bij de vorige N8-run, hebben we een avond lang staan klooien om een laserbundel op te hangen en naar de overkant van een vennetje te richten op een boom. Niemand weet dat, want daar is vanwege de toen ietwat onderschatte lengte van de route en de uithoek van het ven in kwestie niemand geweest. Hergebruiken dus. Een verbeterde versie dit keer die heel precies af te stellen is. Dat blijkt overigens nog best een uitdaging om bij daglicht te doen. Haast niet te zien, die rode spot aan de overkant van de beek. Soms passeert er een wolk voor de zon en is er vaag iets te ontwaren op een omhoog gehouden wit papiertje. Het lukt uiteindelijk om de bundel op de geplande boom te mikken en de laser met een vogelhuisje te verhullen. De opdracht zelf blijkt ‘s nachts een stuk minder moeilijk uitvoerbaar, want slechts 2 teams noteren een CP code van een boom waar de laser níét op schijnt. Ik heb spijt dat ik niet zelf heb gezien hoe iedereen hier in de weer is geweest. Dat was vast heel leuk. Het vogelhuisje met de drukknop hing aan de ene kant van de -hier overigens behoorlijk diepe en brede- beek, en de bomen stonden aan de andere.
CP18 heeft een verhaal. Iedereen (op 1 team na) heeft hem genoteerd, niemand maakt een fout. Maar ook hier was ik graag ter plaatse geweest. De crux zit in de foto die in de email zat waar Patrick ondersteboven een CP onder de boom hangt. Van ten minste één team weet ik dat ze meteen in de beek zijn gesprongen om er onder te kijken. Misschien wel meer teams die ons voorpretje realiteit hebben gemaakt. Het CP kaartje hangt -weten jullie inmiddels allemaal- bovenop de boom. Midden boven de beek.
CP20-23 Op de route komen we een natuurbegraafplaats tegen, die eigenlijk de hele doorgang naar het bos (Galgenberg heet het gebied; best een onwelgevallig grapje) verspert. Maar anders zou de route over een kilometerslange weg langs megastallen te leiden. Die lucht willen we jullie niet aandoen. Om iedereen zonder ongepast gestruin tussen de paden door het begraafterrein te leiden hebben we een oleaat gemaakt: een lijntje in de vorm van de route, met alle details om precies te kunne navigeren, zoals bochtjes en splitsingen. Dit hoeft niet moeilijk te zijn. Onderweg nog 2 CP’s bij gekleurde reflecterende punaises om de tijd te doden.
De volgende punten zijn uitsnedes uit de IOF kaart van Galgenberg. Allemaal langs dezelfde MTB route, maar dat is niet te zien op de topografische kaart waar de cirkeltjes in staan. Best uitdagend om te lopen en toch bij te houden waar je bent, als je in het donker slingerend een route volgt die niet op de kaart staat. De crux is de gekruiste paden te tellen om kaartcontact te houden, en af en toe op je kompas te kijken.
Het was nog even spannend of de CP’s stand zouden houden de week tevoren, maar de houthakkers die met lompe machines bomen rooiden rukten gelukkig niet te snel op. Maar bij het ophalen van de kaartjes een paar dagen later zag het er al heen anders uit.
CP25 Onderweg bij de O-kaartje is er één vals CP, in een kuil ten noorden van het pad, terwijl de hint toch echt van westzijde en op heuvel rept. Maar ja, je weet natuurlijk nooit waar je een vals CP kan verwachten, en om overal heel kritisch te zijn, daar is geen tijd voor. Ik ken het dilemma… Dit valse CP wordt dus ook soms genoteerd.
CP29 was superleuk om op te hangen. En spannend. Want terwijl ik de laatste van de 90 glow-in-the-dark sticks aan een tak hang komt het eerste team al aanzetten. Een kwartier of zo eerder dan verwacht. Ik ben net op de valreep klaar. Dat hadden we niet verwacht.
Dit CP is vooral als leuk bedoeld, maar tijdens het ophangen zit er een duiveltje op mijn schouder die influistert behalve 16 blauwe lichtgevende rondjes (tussen de 72 rode, oranje, gele en groene) er ééntje aan een doodlopend paadje verderop te hangen. In de opdracht staat namelijk “tel de blauwe rondjes in de lus“. En jawel, 7 teams denken dat deze appendix bij de lus hoort. En zo maakt ook dit CP onderscheid.
CP30 Dit is een klassieke instinker. Een peiling naar het volgende CP, niet eens zo heel ver. Maar het pad dat aanvankelijk de opgegeven koers volgt buigt af. Wat ook op de kaart te zien is. Het juiste CP kaartje hangt op de koers van de peiling, terwijl een valse aan het afgebogen pad hangt. Een foutscore van 76% is het gevolg. Wie dit niet goed deed hoeft zich dus niet te schamen.
CP31 Wat ten slotte bedoeld was als een simpele opdracht blijkt ook maar voor 60% van de teams zo eenvoudig te zijn: het hek van het waterwinstation maakt een paar scherpe en flauwe knikken. Pas bij de derde knik blijkt dat zo’n flauwe knik als in het begin voorbij kwam ook mee te tellen, want daar hangt een CP kaartje. En ik denk dat veel deelnemers zich dat daar pas realiseren. Of niet. Bij het vierde knikje, minder scherp nog dan de eerste 3, hangt een vals CP, dat 8 keer wordt genoteerd. 6 teams slaan de hele opdracht over, zo vlak voor het kaartwisselpunt waar een pan warme worsten voor hotdogs staat te pruttelen. Geen tijd meer.
Wat opvalt is dat vrijwel iedereen de hele etappe heeft gedaan. Hooguit zijn een stuk of 10 teams een aantal punten op het eind voorbijgelopen omdat ze de deadline moesten halen. Dat wil niet zeggen dat deze etappe geen onderscheid heeft gemaakt voor de uitslag. Het verschil in score zit in deze etappe vooral in de tijd: tussen zo’n 2 uur en 3½ uur. Dat heeft enkele strafpunten opgeleverd voor een paar teams vanwege de deadline, maar het grootste effect is dat er voor wie langer over de 1e deed, gewoon veel minder tijd over is voor de tweede etappe. Het aantal CP’s per minuut was overigens voor beide etappes min of meer gelijk, als ik de statistiek bekijk. Zo hoort het ook.
De grote micro-oriëntatie spelshow
Behalve de worstjes is er nog meer te halen bij het wisselpunt. Uiteraard de envelop met de materialen voor etappe 2, maar ook bonuspunten. Op de valreep -ik zal jullie de besognes besparen- hebben we een spel opgetuigd. Per ronde kan je 60 maximaal punten verdienen, maar elke seconde die je er over doet gaat er weer af. Aftrek is er niet, maar meedoen kost wel tijd. Binnen die tijd moet je met een zelfgeknutselde chip-reader een matrix van oranje pylonnen in de juiste volgorde af gaan. De juiste volgorde staat op een kaartje. De reader controleert de volgorde en de tijd. En elke ronde wordt moeilijker. De meeste teams verdienen rond de 30 punten in de eerste ronden, een paar tussen de 0 en 20 in de tweede, en in de derde ronde hooguit een paar. Het is in elk geval leuk om te doen. De beste tactiek blijkt de volgorde uit het hoofd te leren en dan heel snel te lopen; hiermee slaagt 1 team er in om de eerste ronde in 7 seconden te doen. Heel knap. En het doet een beroep op je richtingsgevoel, zeker in het donker. Er zijn teams die alle rondes bij elkaar 53 punten hebben verdiend. En dat in een paar minuten.
Etappe 2
Na de hotdog is het tijd voor etappe 2. Wat opvalt is dat vooral de latere teams best lang bezig zijn om de hele route voor etappe 2 voor te bereiden, terwijl ze bij lange na niet meer genoeg tijd hebben om alle punten te doen. Etappe 2 is ongeveer net zo lang als etappe 1 qua afstand, maar met iets meer CP’s onderweg. Maar als je bedenkt dat men aan etappe 1 rond 19:20 begon, en om 21:25 het eerste team deze etappe afrondde (na 2:03), met nog tot uiterlijk 2:00 te gaan (dus 4:35 uur), dan is het wel een stuk krapper voor de teams die pas om 1 minuut voor 23:00 (de deadline) binnenkomen en die dus nog maar 3:00 de tijd hebben. Dat is een keuze. Inkorten is bij etappe 2 trouwens nog makkelijker en voor de hand liggender gemaakt dan bij etappe 1, niet geheel onopzettelijk.
CP33 De route begint met een stukje tekst. Vooruitlezen helpt. Passen tellen van het verkeersbord tot aan de inmiddels bekende beek moet te doen zijn, en dan evenveel passen verderop hangt een CP. Driekwart neem de moeite (of de rest kan hem niet vinden in de haast). Eigenlijk zou het pas leuk worden bij CP33, waar je wéér dat aantal passen moet lopen, maar waar ook een vals CP hangt. Ware het niet dat beide CP’s verkeerd terecht zijn gekomen bij het uitzetten van de race, en bij een andere, volgende, bomenopstand hangen dan bedoeld. Niemand vindt natuurlijk het juiste punt. En we rekenen dit punt CP dan ook niet mee in de uitslag. Ook niet het per abuis genoteerde valse. Gelukkig was het geen locatie waar je eindeloos kon blijven zoeken, omdat het aan een weg was en het aantal bomen daar beperkt. We hopen maar dat de teams hier niet te veel tijd verloren hebben met zoeken. De hinder was voor iedereen gelijk, want het volgende stuk van de route is weer door iedereen bezocht.
CP34 Dit punt hangt aan een te missen (want het staat niet op de kaart) zijpaadje van de bolletje-pijltje route (bekend van auto-rally’s en de WOR), maar niemand mist dit en iedereen noteert het juiste CP. En het valse kaartje dat we bij CP35 op hebben gehangen, een weg verder dan het juiste pad, hadden we net zo goed weg kunnen laten, want niemand tuint er in. Ik neem voor een volgende N8-run dat een visgraat of strippenkaart ook bij iedereen bekend is.
CP37 Even verderop begint de reflectortrail, inmiddels een bekend onderdeel van de N8-run. De vorige keer heeft die voor nogal wat verdwalers gezorgd, omdat men weliswaar het kruimelspoor van oplichtende punaises prima kon volgen, maar men aan het eind bij god niet wist waar men uitgekomen was. Om niet in herhaling te vallen hebben we dit keer een wat kleiner en gedefinieerder gebied gekozen, met aan alle kanten wegen als opvanglijn. (Dat wil niet zeggen dat het de volgende N8-run weer zo makkelijk wordt.) Bijna iedereen vindt alle 3 de CP’s onderweg.
CP45 Vanaf CP40 (op de gewone kaart) tot CP45 loopt een corridor (of slang): een smalle strook kaart in een stuk dat op de grote kaart is uitgewist. En de slang volgt niet altijd de paden, dus soms zul je moeten doorsteken in de juiste richting, tot je weer iets van een pad tegenkomt. Of je moet gokken wat er in het weggelaten stuk kaart gebeurt. Nou was dat niet zo heel moeilijk, maar toch… Het laatste punt van de slang, daar hangt dit keer ook een vals CP. Niet op de plek aangegeven op de kaart, en ook niet op een punt dat met de hint overeenkomt, dus je kan weten dat het vals is. 33% noteert hier niet het juiste punt. Misschien omdat het kaartje meer in het zicht hangt? Of omdat het vóór het juiste punt komt? Gemiddeld zijn teams zo rond de 40 minuten bezig met de 6 punten van de corridor.
CP47-CP53 Hierna volgt een stuk memorisatie. Het is duidelijk dat hier minder dan de helft van de teams aan toe komt. De opdracht is eenvoudig: weer is een stuk bos uitgewist op de kaart die iedereen heeft meegekregen. Gebruik de kaart die hier aan een boom hangt. Die is opgehangen op het eerste punt van de serie van CP46 t/m CP53. Hierop staan CP47 t/m CP53 getekend. En ook CP54 en CP55, waar geen punten te verdienen zijn, maar waar nóg een kaart met de memorisatiepunten hangt, voor wie het even niet meer weet. Deze laatste twee locaties zijn makkelijk te vinden, een bankje in de zuidwest hoek van het bos, bij de weg en een weiland, resp. een hoek van een hek bij de weg in het zuidoosten. Dus daar kom je altijd wel. Zo groot is het gebied nu ook weer niet. De tussenliggende punten kan je onthouden, of aantekeningen maken, of een complete kaart overtrekken. Wat jij het snelste vindt. Gemiddeld duurt dit stukje van de route 40 minuten. Valse punten zijn er niet.
CP56 staat weer op de kaart. “Niet brommen” slaat op het bordje op een boom. In Ommel houden ze van motorcross. En waar het niet verboden, is ook dóór het bos. Overal eigenlijk. Bij het uitzetten van de route hangt continue het geronk van motoren in de lucht. Er ligt ergens een speciale motorcrossbaan (tegen de natuurbegraafplaats aan), maar om daar te komen moet je een stukje crossen…. door het bos. Er liggen her en der ook plastic vaten met dubieuze inhoud. Maar die hoor je dan weer niet. Anyway, hier ligt ook een Zwart Gat; in de vorm van een MTB routepaaltje, in het midden van het sterrenstelsel. Wel even zoeken, want de locatie van het paaltje staat niet op de kaart, alleen de peiling vanaf het midden van de ster naar CP56. Eenmaal het midden gevonden, zijn er vanaf daar 6 peilingen langs paden bij deze viersprong. (Bij een tweesprong kan je 3 kanten op; dus bij een viersprong 5. Of 6 in dit geval.) Ook geen valse CP’s, goed te doen, maar het kost wel 25 minuten gemiddeld. We hopen dat hier de teams elkaar een beetje tegenkomen, om de eenzaamheid in het donker te verdrijven.
CP65 en CP67 Dan volgen er nog een paar relatief standaard oriëntatieposten, die gewoon netjes op de kaart staan. Niet iedereen kon ze vinden, maar de volgende dag hingen ze er toch echt allemaal, op de juiste plek. Alleen CP65 en CP67 zijn iets lastiger te bepalen, en zijn dan ook maar door 15% resp. 8% van de teams bezocht. Maar het is dan vermoedelijk ook al laat in de nacht en de tijd dringt om op tijd voor de laatste deadline terug te zijn. Om deze twee extra punten te vinden moet je een transparant met sterrenbeelden, in de vorm van lijnen en cirkels, op de kaart leggen, waarbij de meeste cirkels overeenkomen met CP’s op de kaart. Ééntje niet, en dat is het gezochte extra punt, dat bij dat sterrenbeeld hoort. We hebben makkelijke punten gekozen: een hele grote heuvel, en een hele grote kuil. Niet iedereen heeft ze weten te vinden.
CP71 Vanaf CP69 passeert weer meer dan de helft van het deelnemersveld. Misschien hebben ze CP69 en CP70 al tijdens de reflectortrail bezocht? Geen idee. Maar CP71 is ietsjes lastiger, en er hangt ook een vals kaartje, dat door 1 team als juist wordt aangezien. Anders zou het er uiteraard voor niks hebben gehangen.
CP73 blijkt een stukbijtertje. Of deze is gewoon te moeilijk. Niemand noteert namelijk de juiste code. Er lijkt 188 te staan. De ietwat cryptische hint “Zwart gat, of niet?” mag niet baten. Het is zwart, en er zijn wel degelijk gaten. Maar niet allemaal. Niemand ziet aldus het licht.
CP74 Gelukkig worden er bij CP74 meer punten gescoord. In een “kerstboom” hangen 3 sterretjes. Niets bijzonders. Maar geen CP? De aanwijzing “het staat IN de 3 sterren geschreven” wordt goed geïnterpreteerd.
Een rekensommetje volgt, “-2”, “37”, en “11+”, daar kan je alleen maar 11+37-2 van maken, en dus is het juiste antwoord 46.
CP75 Het antwoord van CP75 heeft iedereen al de hele tijd bij zich, zonder het te weten. Maar vermoedelijk heeft niemand een UV-lamp op zak, en dus is het ook niet te lezen. Tot je bij CP75 aankomt en aan een paal een set blacklights vindt, en daarmee het roadbook afleest. Uiteraard werkt dit alleen ‘s nachts. Toch weer een andere invulling dan we hier vorig jaar aan gaven. Het moet niet voorspelbaar worden. Toch kan ik er geen 75 van maken, wat een van de teams wel lukte.
CP76 ten slotte is er nog CP76. In het dorp, vlak voor de finish, staat een kunstwerk waar we met de nodige fantasie 16 “sterren” in kunnen herkennen. In het donker is het iets lastiger tellen dan overdag.
Score
Het is goed te zien dat er in etappe 2 een groot verschil is tussen het aantal gevonden punten per team, en de score. Dat was ook wel te verwachten. Je ziet hier dan ook de snellere teams zowel meer punten per minuut scoorden (onderste rij in de tabel), als meer CP’s, waardoor het aantal punten (blauwe rij) wel heel sterk verschilt per team.
Het is leuk om de tijden per etappe te zien. We vroegen de deelnemers bij bepaalde CP’s in het roadbook de tijd te noteren. Soms, als ze een hele afwijkende volgorde aanhielden, konden we daar later geen kaas van maken, maar in een aantal gevallen geeft het een goed beeld. Opvallend is dat het eerste stuk best veel tijd lijkt te kosten, maar dat is wel inclusief het pylonnen-spel, route plannen, en hotdog eten. De reflectortrail duurde toch nog 25 minuten gemiddeld, maar kon zo te zien ook in recordtijden van 11 minuten. De slang en de memorisatie kosten pakweg 40 minuten, en de ster bijna 30. De sterrenbeelden en overige punten gingen best snel, terwijl ze niet altijd heel makkelijk waren, maar ik denk dat veel teams de sterrenbeelden al bij de kaartwissel hadden ingetekend. Ten slotte was het nog even lopen naar de finish, met toch nog wat onverwachte lastigheden met lampjes en speciale puzzels. Die hadden we trouwens met opzet aan het eind gehangen, zodat iedereen deze in onze ogen leuke punten mee zou maken.
Finished!
En dan zit het er op. Voor de deelnemers, en bijna voor ons. Als een gek voeren we de antwoordenbladen in om zo snel mogelijk een uitslag te hebben. Want het is 1:54 als het laatste team, Dutchables Mixed, binnenkomt, die tactisch alle tijd die er was benut hebben. Met gemiddeld 5:55 (in hun geval) hebben ze na de deadline toch 4 extra CP’s kunnen vinden, wat 120 punten oplevert en dus meer is dan de 72 strafpunten voor de tijd. Maar gelukkig staan de meeste teams net voor 1:30 bij de tafel, en kunnen we dus alvast de score uitwerken. Om 2:10 is hij er dan, de -voorlopige- uitslag, en kan de prijsuitreiking beginnen.
De teams hebben het fantastisch gedaan, dat valt direct op. Maar liefst 6 teams hebben nagenoeg alle punten gedaan. Dat was ook onze opzet. Maar het blijft enorm knap.
De uitslag kan je hier vinden.
Naast een -ook in het donker- door de afgrijselijke kleur niet-te-missen trofee is er een uitvoerig getest all-weather potlood voor de 1-2-3 winnaars, en voor de nummers 1 en 2 in beide categorieën ook een postomschrijvinghouder (handig bij oriëntatielopen) van onze sponsor.
Het was een lange nacht, en er is nog een lange rit naar huis voor veel teams. Dat is het grote voordeel van zelf organiseren. Maar we kijken uit naar de volgende oriëntatie-challenge. Wie organiseert hem?
En, misschien meer voor ons zelf, maar ook een beetje voor wie een soortgelijk event wil opzetten, kijk ik even naar de haalbare afstanden en tijden.
| afstand (ideaal) | afstand (gelopen) | CP’s | bezocht | tijd | ||
| N8-run 2024 | 1.3 + 11.7 + 13.6 = 26.6 km | 31 km | 80 | 100% | 06:15 | nacht |
| N8-run 2022 | 30.5 km | 35 km? | 97 | 75% | 06:30 | nacht |
| N8-run 2020 | 18 km | 20.1 km | 49 | 100% | 04:30 | nacht |
| N8-run 2014 | 25 km | 30.5 km | 45 | 100% | 06:00 | nacht |
| MWR 2023 | 42 km ? | 46 km | 65 | 100% | 07:00 | dag |
| vHnH 2022 | 65 km ? | 50.5 km | 153 | 70% | 08:30 | dag |
| MWR 2015 | 47 km | 59.2 km | 57 | 100% | 09:30 | dag |
| WOR 2015 | 26 km | 29 km | 71 | 100% | 06:30 | dag |
| WOR 2018 | 32 km | 35.3 km | 98 | 100% | 06:30 | dag |
Over het algemeen wordt er 10-15% meer gelopen dan de ideale afstand, soms zelfs 30% meer. Er is vrij veel spreiding tussen het aantal CP’s per km: 1½ tot 3 (bij de laatste N8-run). De variatie in het aantal minuten per CP is nog veel groter: tussen 4 en 10 (waarbij ik realistisch te behalen aantal heb genomen). Als ik het gemiddelde neem, kom ik min of meer hier op uit:
- ‘s Nachts moet je ongeveer 20 – 25% meer tijd rekenen dan bij een loop overdag, voor het zelfde aantal CP’s en kilometers.
- De loopsnelheid ‘s nachts is ongeveer 8’30 – 11’30 per km (snelle tijden voor 20 km, langzamere voor >50 km).
- Reken daar bovenop op ongeveer 1:15 – 1:40 minuut per CP.
- Er zit vrij veel spreiding op, maar dat komt ook doordat sommige runs vrij veel tijd vergen om de CP’s in te tekenen kosten, vergeleken met andere.
- Bij deze N8-run 2024 kom je aardig uit met 10’00/km en 0:01:30 per CP, inclusief route plannen. Er hoefde relatief weinig ingetekend te worden.
Maar de beste tip voor wie dit leest en volgend jaar weer mee wil doen: leer beter oriënteren! De loopsnelheid, daar ligt het niet aan. Dat heb ik wel gezien aan al die andere fitte lopers. En we waren ook niet als snelste klaar met intekenen bij het begin van de etappes. Maar we hadden kennelijk wel de snelste routes en liepen overal meteen goed heen. En dat heet oriënteren. Ik hoorde ooit iemand praten over “die valsspelers, die tijdens het lopen kaartlezen zonder stil te staan”. Precies, dat moet je leren. Dat helpt.
En typisch verder kijken dan je neus lang is. Vooral als overduidelijk is dat de kaart niet meer klopt met de werkelijkheid. Ga dan af op wat nog wel overeenkomt. Vergeet niet dat de organisatie bij de voorbereiding het terrein afspeurt naar instinkers; dat zou ik ook doen als ik zo’n wedstrijd zou organiseren. De meeste valse CP’s vonden we ook. Altijd goed om te beseffen dat je goed zit, als je weet dat je niet fout zit. Op CP1 na, dan.
Wil je een keer je oriëntatieskills trainen, kom dan eens naar een oriëntatieloopwedstrijd van de 
Nederlandse versie 
No looking for blue labels like at the Midwinterrun, here at The hARz, but chipping with an SI, a SportIdent race-bib. That’s nice and easy, as we do not have to write down anything. On to the next point. Like ants swarming onto a pile of food, 180 Adventure Racers try to make their way to the summit. CP 1 is at the top, and along the way up there are CP 3 and CP 2.
Just before the climb, organizer Winfried was enjoying the view of the exhausted teams passing by, without any regrets. On our gums we trudge uphill, but then finally our bikes can be dropped down, our water reserve replenished, the sanitary facilities filled, and a tune whistled. Because we are at TA1, which means the first transition area (and there is Winfried again). The next stage is called a hike .
Net voor de klim staat organisator Winfried zonder leedvermaak te genieten van de afgepeigerde teams die passeren. Op het tandvlees ploeteren we naar boven, maar dan kan eindelijk de fiets worden neergegooid, het water bijgevuld, het porselein volgebaggerd en een wijsje worden gefloten. Want we zijn bij TA1, wat staat voor het eerste transition area (en daar is Winfried weer), en de volgende etappe heet hike.
Het begint makkelijk. Tussen de eerste 2 CP’s in spotten we al meteen een valse. Ja, die zijn er ook. (Lees even het verslag van 
Vlakbij dus. Eigenlijk gewoon hetzelfde CP-bordje. Alleen, rondkijkend, blijkt er 10 meter verderop nog één te hangen. Één van de twee moet vals zijn, dus het is wel zaak de juiste te bepalen. Anders is de straf dubbel zo hoog.
waren geweest, daar bijna af waren geblazen, en 9 minuten verloren omdat we op de verkeerde plek zochten met een kaart uit de vorige eeuw. Dat hoort er bij. Er is iets meer bos bijgekomen, dus meenden we dat we noordelijker zaten toen we vanaf het uitzichtbultje langs de bosrand naar het westen liepen en zuidelijk van het pad zochten naar een CP dat noordelijk er van lag. Gelukkig was er tussen de vier andere teams die daar verkeerd liepen te zoeken 1 die het door had en hem wel vond. En wij even later ook…
doolhof van meertjes is, kan het haast niet anders dan dat de route daar doorheen loopt. Natte voeten lijken onvermijdelijk, maar zwemmen gaat net weer wat te ver. Pas aan het eind van de route zouden we zo doorweekt zijn dat ook dat niet meer uitmaakt. Nu is het een leuke puzzel. Kennelijk maken we toch een foutje en staan ineens voor een hek. Natuurlijk, het verboden bouwterrein waarover de briefing repte. Stom, helemaal vergeten. Er omheen dan maar, en buiten de hekken om lopen we naar CP13 waar andere teams vanuit de tegenovergestelde richting arriveren. Het is dus ongeveer even lang.
Alle zintuigen worden benut vandaag. Maar de vraag is: wat is ajuin ook alweer? Want we moeten “het nummer op de boom het het ajuin spuitertje” vinden. Geen gelegenheid om op te zoeken dat het “een eetbare, uit laagjes bestaande bol is met een scherpe geur en pittige smaak, die in snippers of ringen gesneden wordt en warm of koud gebruikt wordt als groente of als smaakmaker in gerechten.” Wat dit is? “Een ui, zullen de meeste Nederlanders zeggen. Maar de Vlamingen zeggen ajuin. Het woord ajuin is ontleend aan het Franse oignon. Het Franse woord gaat op zijn beurt weer terug op de Latijnse vorm ūniōn. Ajuin verdrong in de 13e en 14e eeuw het Nederlandse woord look. 
Als benaming voor ui is look helemaal verdwenen, maar we zien het nog wel terug in woorden als knoflook en bieslook.Het woord ui is van oorsprong een Hollands-Utrechtse dialectvorm die ontstond uit de Middelnederlandse vorm uijen. Het woord uijen is weer een variant van ajuin, afkomstig uit de Brabantse, Zeeuwse en Vlaamse dialecten. Vanwege de -en aan het eind werd uijen door de sprekers na verloop van tijd als meervoudsvorm opgevat. In de 17e eeuw ontstond daarom het nieuwe enkelvoud ui. [
Roflol. Midden in het bos staat een paspop met een kartonnen Kalasjnikov, met om zijn nek een bordje Berenjager. Dat de argeloze voorbijganger niet denkt dat hij met een heuse bordkartonnen guerillastrijder te maken heeft. 
We volgen het dierenspoor. Veel te veel pootafdrukken op bomen, dicht op elkaar -té makkelijk-. Dit moet een instinker zijn. We botsen op een levensgrote knuffel-aap aan een boom, die OE-OE-OE roept. Als we ons omdraaien zien we nog één klein, verstopt, pootafdrukje, met daar achter een beertje. Jawel, we zijn er wéér niet ingetrapt. 
De Volvo van Ferdy die een foto van ons heeft gemaakt verdwijnt net achter een heuveltje…
Op de kaart een grote witte cirkel die hele kruising bedekt, zonder pijl. Maar wacht eens, in een andere hoek staat een ronde uitsnede “29” mét pijl. Die wijst naar het zuidelijke punt van de kruising. Dat nummer noteren we, maar wat we niet opmerken is dat de dennenboom-symbolen op de uitsnede gekanteld zijn, en dus ook de complete uitsnede. Instinker! En 45 minuten straftijd. Van de 60% van de deelnemers die hier überhaupt is geweest, heeft 58% het fout. We zijn dus weer in goed gezelschap, maar het kost ons wel de 1e plaats.
Briljant! CP Z1 mag er wezen. In het Youtube filmpje hebben we een vlaggencode ontcijferd. Iets met een “Luik 21”. En inderdaad, daar hangt een bordje met dat opschrift. Dat het niet richting Luik wijst valt niet direct op. Er naast staat een verlaten leger-object met een aantal luiken, met Romeinse cijfers er op. Laat er nou net een XXI bij zittten…
daardoor op een verwacht punt uit. Heroriënteren, en -hopla- ook gevonden.
Goed dat we dát niet deden. Want nu pas zien we dat we op de kruispunten waarvan de overeenkomstige dopjes van een Colson-bandje zijn voorzien, we een code moeten noteren. En die bandjes hadden we voor het gemak aanvankelijk over het hoofd gezien. Door het oog van de naald, en door de dop. Hoeveel valse posten hier verder hangen? Geen idee, maar we zien er diverse.
Volgend jaar weer? Zeker weten! Het was weer 28 km boordevol uitdaging onder barre omstandigheden. En het was voorbij voor we het wisten. Dus, Ferdy, Lisette, Ivo en Rob, bedankt voor dit avontuur, en begin maar vast met onnavolgbare gedachtenkronkels op de kaart zetten.
![big_32416434_0_1000-602[1]](http://jgeo.nl/o/wp-uploads/jgeo.nl/2016/03/big_32416434_0_1000-602.png)
Het was weer een avontuur! De Chicken Power Midwinterrun 2013. Nauwelijks wetende wat ons te wachten stond, maar wel met temperaturen onder nul, een gure wind en sneeuwbuien in het vooruitzicht, vertrokken we om 5:59 uit Eindhoven. Samen met mijn loopmaat voor vandaag, Jeroen, en concurrent Patrick, reden we door een donkere, maar witte, wereld, naar Terschuur, een dorpje tussen Barneveld en Amersfoort. Min zes C buiten de auto, zenuwen binnen. Toch wel. Ondanks dat ik ruim een maand geleden nog aan 
